Κάλαντα Γαράσαρης

Άγιος Βασίλης έρχεται από την Καισαρείαν
Βαστά εικόνα και χαρτίν, χαρτίν και καλαμάριν.
Έναν πουλίν, καλόν πουλίν έρτεν από την Πόλην,
Ουδέ αμπές εγόνεψεν, ουδέ αμπελοκλάδι,
Αυτό έρτεν κι εγόνεψεν ση κυρ’ Δαβίδ τον οίκον.
Έσειξεν τ’ έναν το φτερόν, σο γαίμαν εν’ βαμμένον
Έσειξεν και τ’ αλλ’ το φτερόν, χαρτίν περιγραμμένον
Και η ράβδα του ήτον σύξυλην ζώγλιμον κλωνάρι
Εθάλυνεν, εμάκρυνεν σα επουράνια εξέβεν
Κόρφα ήτον ο Χριστός, ρίζα η Παναγία
Κλαδιά ήταν οι άγγελοι, φύλλα οι προφητάδες,
Επροφήτευαν κι έλεγαν και του Χριστού τα πάθη.
Έλα Χριστέ μ’ αληθινέ μ’, Χριστέ μ’ και πιστεμένε μ’
Όντες έρτες κι εκάθισες ση κυρ’ Δαβίδ τον οίκον
Κι έκρινες κριτή, πάντα κριτή κι εις πάντας τους αιώνας.

Η Πρωτοχρονιά στη Γαράσαρη

Την παραμονή του νέου έτους τα παιδιά γύριζαν όλα τα σπίτια και αφού έψαλαν το «Πάλιν ακούσατ’ άρχοντες, πάλι να σας ειπώμεν» ή το «Άγιος Βασίλειος έρχεται από την Καισαρείαν, βαστά εικόνα και χαρτί, χαρτί και καλαμάρι» κλπ και μάζευαν χρήματα, φαγώσιμα και ξηρούς καρπούς.

Επίσης, σύμφωνα με ένα παλιό έθιμο, τρία παιδιά από αυτά που βοηθούσαν στην εκκλησία, έπαιρναν το θυμιατό και το κρεμούσαν στην καπνοδόχο κάθε σπιτιού, ενώ ταυτόχρονα έψαλαν τον ύμνο «εις πάσαν την γήν εξήλθε ο φθόγγος σου» και μάζευαν χρήματα, αυγά, ξηρούς καρπούς κλπ, για λογαριασμό τους.

Ο Άγιος Βασίλειος και η Γαράσαρη

Ο Άγιος Βασίλειος, ο Μέγας, ήταν κατά το ήμισυ Πόντιος και γεννήθηκε στη Νεοκαισάρεια το 329 μΧ. Ο πατέρας του Βασίλειος ασκούσε τη ρητορική (σημερινός «δικηγόρος» δηλαδή) και η μητέρα του Εμμέλεια ήταν από οικογένεια Ρωμαίων αξιωματούχων της Καισαρείας. Σπούδασε σε πολλά μέρη και άσκησε κι αυτός τη ρητορική στην Καισαρεία. Σε ηλικία 28 χρονών βαπτίζεται χριστιανός και αποφασίζει να ασκητεύσει στα οικογενειακά κτήματα στον Πόντο. Το 364 μΧ χειροτονείται πρεσβύτερος και το 370 μΧ γίνεται Επίσκοπος Καισαρείας.

Adem ve Kerim, για όλους τους Πόντιους, ένθεν κακείθεν..

Τα Χριστούγεννα στη Γαράσαρη

Μετά το τέλος της τεσσαρακονταημέρου νηστείας, την εσπέραν της παραμονής των Χριστουγέννων, τα παιδιά εκάστου χωριού εγύριζαν τα σπίτια και έψαλον το Καλήν εσπέραν άρχοντες» κλπ, το «Χριστός γεννάται σήμερον εν Βηθλεέμ τη πόλει» κλπ, ή «Η γέννησίς σου Χριστέ ο Θεός ημών» κλπ και εμάζευον χρήματα, φαγώσιμα και ξηρούς καρπούς.

Κάλαντα Χριστουγέννων

Ο Δημήτρης Κενανίδης από την Κεϊλούκα.

Η καταγραφή έγινε από την Επιτροπή Ποντιακών Μελετών

στις Σάπες Ροδόπης, στις 2 Αυγούστου 1967.

Δίστιχα Γαράσαρης (κάλαντα) στα τουρκικά

Λούρα ο Παναγιώτης Μαυρίδης και κάλαντα ο Δανιήλ Εμμανουηλίδης από το Ασαρτζούκ.

Η καταγραφή έγινε από την Επιτροπή Ποντιακών Μελετών

στις Σάπες Ροδόπης, στις 2 Αυγούστου 1967.

özgür kültür - özgür ruh

Οι απαγορεύσεις στον πολιτισμό,
οδηγούν τους λαούς στη λήθη, την παρακμή, τον αφανισμό.

Η ελευθερία έκφρασης, η διάσωση της πολιτιστικής κληρονομιάς,

ο σεβασμός στις ιδιαιτερότητες κάθε πληθυσμιακής ομάδας,

είναι αναφαίρετα δημοκρατικά δικαιώματα

και αποτελούν εγγύηση για συνέχεια στο χώρο και στο χρόνο.

Το τουρκικό φιλμάκι που «αλιεύσαμε» από τον Ινφογνώμονα,

με λίγα λόγια τα λέει όλα…

Σο Αλησάρ Γαράσαρης (Alisar - Sebinkarahisar)

Ομάλι Μπάλτζανας (Πλαταμώνας Καβάλας)