Τα Φώτα στη Γαράσαρη

Την ημέρα των Θεοφανείων το εκκλησίασμα μετά κατανύξεως και φόβου Θεού παρηκολούθει την ιεράν ακολουθίαν του αγιάσματος και της καταδύσεως του Σταυρού, η οποία ετελείτο μέσα εις ένα δίλαβο μεγάλο καζάνι, καθόσον οι ποταμοί και αι λίμναι ήσαν παγωμέναι.

Μετά την κατάδυσιν ο μεν νεωκόρος έπαιρνε τον σταυρόν και εγύριζε όλας τας οικίας του χωριού, ό,τι δε εμάζευεν ήσαν ιδικά του, οι δε παπάδες των εκκλησιών, περιήρχοντο τας οικίας των πιστών του χωριού και των γειτονικών χωριών και έψαλλον διάφορα άσματα και τροπάρια της εορτής, οι δε κάτοικοι μετ’ ευλαβείας ασπαζόμενοι τον σταυρόν και φωτιζόμενοι από τους ιερείς με τον αγιασμόν, προσέφερον εις αυτούς διάφορα φιλοδωρήματα εις χρήμα, βούτυρον, ψαθήρια, πλιγούρι, τυρί κλπ.

Κατά την ημέραν ταύτην η νοικοκυρά κάθε οικίας είχε στρωμένο το τραπέζι επί του οποίου υπήρχον, απαραιτήτως, ψαθήρια, διάφορα εδέσματα και ξηροί καρποί, δια να τιμήση τους επισκεπτομένους.

ΣΗΜ.: Το κείμενο είναι  από την «Ιστορία και Λαογραφία Εκκλησιαστικής Επαρχίας Κολωνίας και Νικοπόλεως» - Καβάλα 1964. Τα κάλαντα των Φώτων από τον Δανιήλ Εμμανουηλίδη και στη λούρα ο Παναγιώτης Μαυρίδης, Γαρεσαρέτες πρόσφυγες πρώτης γενιάς (η καταγραφή έγινε από την Επιτροπή Ποντιακών Μελετών στις Σάπες Ροδόπης, το 1967).